Mówią Wieki 4/ 2018
Temat miesiąca Odsłony zimnej wojny zapowiada we słowie wstępnym prof. Michał Kopczyński : Zmaganie tajnych służb epoki zimnej wojny na długo – może nawet na zawsze – miały zostać tajemnicą. Tak w każdym razie wyobrażali sobie szefowie wywiadów. Stało się jednak inaczej, bo emerytowani szpiedzy nie należą do osób dyskretnych. Tak jak inni pragną po sobie pozostawić jakiś widoczny ślad. Maciej Krawczyk pisze o Pięciu wspaniałych, czyli siatce sowieckich szpiegów z Cambridge, z których najbardziej znanym był Harold Philby, a w artykule Kosmiczna historia o wyścigu zbrojeń. Zupełnie inny aspekt tej wojny podejmuje Jan Błachnio w tekście Nie tylko Rocky - to tekst o rywalizacji na bokserskim ringu: pod płaszczykiem oficjalnej retoryki o szlachetnym współzawodnictwie, trwała rywalizacja zwalczających się bloków na arenie sportowej.
Artykuł Zwycięstwa Andersa na Bliskim Wschodzie pióra Pawła Szulca też dotyczy wydarzeń sportowych, ale tym razem futbolu i meczów reprezentacji Polski złożonej z żołnierzy armii generała Andersa w Iraku i Iranie. Podczas meczu w Teheranie zamiast gen. Andersa na trybunach zasiadł płk Leopold Okulicki, przyszły komendant główny AK, który w 1936 roku był kierownikiem piłkarskim stołecznej Legii. O historii dawnej Polski przeczytamy m.in. w Płock – zapomniana stolica Polski, zaś o niewielkiego wzrostu, acz wielkiej odwagi agencie Katarzyny Medycejskiej w Domine, przemyślny szlachcic z Podlasia. Niezwykle barwną postacią zajął się prof. Jan K. Ostrowski w eseju Mazepa: romanse, spiski i gusła: w tradycji ukraińskiej, rosyjskiej i do pewnego stopnia polskiej Mazepa to przede wszystkim mąż stanu. Zachód natomiast zna zupełnie innego Mazepę – młodego członka panteonu nieszczęśliwych kochanków, na równi z Abelardem czy Romeo Montecchim.
Postać Thomasa Duranta jest zapewne znana miłośnikom amerykańskiej kolei i serialu Hell on Wheels, ten nietuzinkowy, choć mało uczciwy człowiek jest bohaterem tekstu Michała Szukały. Do filmu Popiół i diament Wajdy nawiązuje Piotr Korczyński w artykule Prawdziwa historia Maćka Chełmickiego przedstawiając losy bohaterskiego żołnierza AK Stanisława Kosickiego. Historia barwna, ale i tragiczna, o ( w miarę ) dobrym zakończeniu.
Zespół stresu pourazowego, na który cierpieli żołnierze w czasach I wojny światowej był początkowo uważny za przejaw tchórzostwa. Sposoby leczenia, które w artykule Umysł na tarczy opisuje Tomasz Słomski są niekiedy są niekiedy zabawne, ale częściej bardzo drastyczne. Psychiatrzy, którzy powinni pomagać pacjentom starali się raczej przywrócić ich do czynnej służby wojskowej: Nawet sam Zygmunt Freud postulował zgładzenie „pokojowego ego”, które zastąpi nowe, „wojownicze ego”.
W najnowszym dodatku Z dziejów gospodarczych Polski, wychodzącym pod auspicjami Narodowego Banku Polskiego dwa artykuły Mikołaja Malinowskiego, które wymagają trochę więcej niż zwykle uwagi podczas lektury. Ale warto się w nie zagłębić, gdyż Autor stawia bardzo istotne dla historii gospodarczej pytanie Czy warto mierzyć produkt krajowy brutto dla epok historycznych? Temat ten zostaje rozwinięty w następnym tekście PKB w dawnej Polsce , gdzie znajdziemy m.in. odpowiedź na pytanie o zasobność sakiewek naszych przodków od XV do XIX wieku w porównaniu do Wielkiej Brytanii, Włoch, Holandii i Hiszpanii. Ponadto sylwetka Tadeusza Brzeskiego, jednego z wybitniejszych ekonomistów okresu międzywojennego, twórcy metody badawczej zwanej historyczno-psychologiczną. Poza jego dorobkiem naukowym, przeczytamy tu o jego dramatycznych losach podczas i po II wojnie światowej.
Magazyn Historyczny „Mówią wieki” ma już ponad 50 lat, można więc powiedzieć, że, choć to najstarsze pismo popularno-historyczne w Polsce, jesteśmy dopiero w wieku średnim, czyli - przyszłość przed nami. A za nami wieki dziejów powszechnych i rodzimych, ponieważ odmiennie od wielu pism zagranicznych nie zajmujemy się wyłącznie „historią krajową”. Tytuł pochodzi zresztą jeszcze sprzed II wojny światowej – tak nazywał się jeden z przedwojennych podręczników do historii. Nam przyswoiła go wybitna historyczka, prof. Maria Bogucka, pierwszy redaktor naczelny pisma stworzonego w roku 1958 przez grono warszawskich historyków. A za zadanie miał po prostu mówić prawdę, w formie przyswajalnej dla licznych u nas wielbicieli historii. Nad poziomem merytorycznym Magazynu czuwa Rada Redakcyjna złożona z samych świetnych nazwisk; prof.prof Andrzej Chwalba, Marcin Kula, Krzysztof Mikulski, Jacek Purchla, Andrzej Paczkowski, Henryk Samsonowicz, Jerzy Strzelczyk, Barbara Szacka, Janusz Tazbir, Wiesław Władyka
Temat miesiąca Odsłony zimnej wojny zapowiada we słowie wstępnym prof. Michał Kopczyński : Zmaganie tajnych służb epoki zimnej wojny na długo – może nawet na zawsze – miały zostać tajemnicą. Tak w każdym razie wyobrażali sobie szefowie wywiadów. Stało się jednak inaczej, bo emerytowani szpiedzy nie należą do osób dyskretnych. Tak jak inni pragną po sobie pozostawić jakiś widoczny ślad. Maciej Krawczyk pisze o Pięciu wspaniałych, czyli siatce sowieckich szpiegów z Cambridge, z których najbardziej znanym był Harold Philby, a w artykule Kosmiczna historia o wyścigu zbrojeń. Zupełnie inny aspekt tej wojny podejmuje Jan Błachnio w tekście Nie tylko Rocky - to tekst o rywalizacji na bokserskim ringu: pod płaszczykiem oficjalnej retoryki o szlachetnym współzawodnictwie, trwała rywalizacja zwalczających się bloków na arenie sportowej.
Artykuł Zwycięstwa Andersa na Bliskim Wschodzie pióra Pawła Szulca też dotyczy wydarzeń sportowych, ale tym razem futbolu i meczów reprezentacji Polski złożonej z żołnierzy armii generała Andersa w Iraku i Iranie. Podczas meczu w Teheranie zamiast gen. Andersa na trybunach zasiadł płk Leopold Okulicki, przyszły komendant główny AK, który w 1936 roku był kierownikiem piłkarskim stołecznej Legii. O historii dawnej Polski przeczytamy m.in. w Płock – zapomniana stolica Polski, zaś o niewielkiego wzrostu, acz wielkiej odwagi agencie Katarzyny Medycejskiej w Domine, przemyślny szlachcic z Podlasia. Niezwykle barwną postacią zajął się prof. Jan K. Ostrowski w eseju Mazepa: romanse, spiski i gusła: w tradycji ukraińskiej, rosyjskiej i do pewnego stopnia polskiej Mazepa to przede wszystkim mąż stanu. Zachód natomiast zna zupełnie innego Mazepę – młodego członka panteonu nieszczęśliwych kochanków, na równi z Abelardem czy Romeo Montecchim.
Postać Thomasa Duranta jest zapewne znana miłośnikom amerykańskiej kolei i serialu Hell on Wheels, ten nietuzinkowy, choć mało uczciwy człowiek jest bohaterem tekstu Michała Szukały. Do filmu Popiół i diament Wajdy nawiązuje Piotr Korczyński w artykule Prawdziwa historia Maćka Chełmickiego przedstawiając losy bohaterskiego żołnierza AK Stanisława Kosickiego. Historia barwna, ale i tragiczna, o ( w miarę ) dobrym zakończeniu.
Zespół stresu pourazowego, na który cierpieli żołnierze w czasach I wojny światowej był początkowo uważny za przejaw tchórzostwa. Sposoby leczenia, które w artykule Umysł na tarczy opisuje Tomasz Słomski są niekiedy są niekiedy zabawne, ale częściej bardzo drastyczne. Psychiatrzy, którzy powinni pomagać pacjentom starali się raczej przywrócić ich do czynnej służby wojskowej: Nawet sam Zygmunt Freud postulował zgładzenie „pokojowego ego”, które zastąpi nowe, „wojownicze ego”.
W najnowszym dodatku Z dziejów gospodarczych Polski, wychodzącym pod auspicjami Narodowego Banku Polskiego dwa artykuły Mikołaja Malinowskiego, które wymagają trochę więcej niż zwykle uwagi podczas lektury. Ale warto się w nie zagłębić, gdyż Autor stawia bardzo istotne dla historii gospodarczej pytanie Czy warto mierzyć produkt krajowy brutto dla epok historycznych? Temat ten zostaje rozwinięty w następnym tekście PKB w dawnej Polsce , gdzie znajdziemy m.in. odpowiedź na pytanie o zasobność sakiewek naszych przodków od XV do XIX wieku w porównaniu do Wielkiej Brytanii, Włoch, Holandii i Hiszpanii. Ponadto sylwetka Tadeusza Brzeskiego, jednego z wybitniejszych ekonomistów okresu międzywojennego, twórcy metody badawczej zwanej historyczno-psychologiczną. Poza jego dorobkiem naukowym, przeczytamy tu o jego dramatycznych losach podczas i po II wojnie światowej.
Magazyn Historyczny „Mówią wieki” ma już ponad 50 lat, można więc powiedzieć, że, choć to najstarsze pismo popularno-historyczne w Polsce, jesteśmy dopiero w wieku średnim, czyli - przyszłość przed nami. A za nami wieki dziejów powszechnych i rodzimych, ponieważ odmiennie od wielu pism zagranicznych nie zajmujemy się wyłącznie „historią krajową”. Tytuł pochodzi zresztą jeszcze sprzed II wojny światowej – tak nazywał się jeden z przedwojennych podręczników do historii. Nam przyswoiła go wybitna historyczka, prof. Maria Bogucka, pierwszy redaktor naczelny pisma stworzonego w roku 1958 przez grono warszawskich historyków. A za zadanie miał po prostu mówić prawdę, w formie przyswajalnej dla licznych u nas wielbicieli historii. Nad poziomem merytorycznym Magazynu czuwa Rada Redakcyjna złożona z samych świetnych nazwisk; prof.prof Andrzej Chwalba, Marcin Kula, Krzysztof Mikulski, Jacek Purchla, Andrzej Paczkowski, Henryk Samsonowicz, Jerzy Strzelczyk, Barbara Szacka, Janusz Tazbir, Wiesław Władyka
