Wygląda na to, że zostaliśmy „zbanksowani” – stwierdził Alex Branczik z domu aukcyjnego Sotheby’s w 2018 r. Był to moment, kiedy „Dziewczynka z balonem”, sprzedana właśnie za ponad milion funtów, zaczęła niknąć w ukrytej w ramie niszczarce. W efekcie dolna połowa pracy została pocięta na paski.
Słynący z prowokacji autor pracy chciał tą akcją zakwestionować reguły rządzące rynkiem sztuki. Nie przewidział jednak odwrotnego efektu: zniszczone dzieło w krótkim czasie niemal dwukrotnie zyskało na wartości. I ponownie ożywiło publiczną dyskusję o związkach sztuki z pieniędzmi.
Romantyczna wizja artysty i jego dzieł nieuchronnie przeminęła? Dziś wszystko przelicza się na dolary i euro, a rynek sztuki zdaje się puchnąć bez końca? Owszem, obrazy czy rzeźby stały się cennym towarem i są obiektem kradzieży i fałszerstw, służą jako sposób na podbudowanie ego lub nachalnemu okazywaniu statusu, są nawet wciągane w polityczne gry. A przynajmniej o takim sensacyjnym i finansowym wykorzystywaniu sztuki najczęściej dowiadujemy się z doniesień medialnych. Niestety, często z tego powodu zapominamy, że we współczesnych czasach sztuka wchodzi także w inne, fascynujące związki.
Jest przede wszystkim polem, na którym osoby i firmy dysponujące pieniędzmi wspierają twórców, którzy dzięki temu mogą poszerzać nasze horyzonty, dawać nam estetyczne doznania i emocje niemożliwe do odczucia z innych powodów. Staje się wartością w świecie popkultury i reklamy, przenika do sieci, pozostaje niezastąpiona w budowaniu wizerunku firm i ludzi, może być nawet skutecznym narzędziem w kształtowaniu postaw. I w tym sensie staje się bezcenna.
Na styku tych towarzyszących sztuce światów zawsze rodzi się pytanie o jej wartość. Jak odróżnić tę wybitną od tej słabej, jakie stosować kryteria oceny w czasach, gdy wszystko pozostaje „płynną ponowoczesnością”. Czy prawdziwe piękno i jakość można odnaleźć tylko w tych sprzedawanych za miliony dolarów dziełach, czy także w babcinej komodzie lub na targu staroci? Czy świat sztuki to tylko świat dla milionerów, czy może jednak dla każdego z nas?
Nad tym zastanawialiśmy się, kiedy wspólnie z naszym partnerem – firmą w Polsce najbardziej chyba zaangażowaną w mecenat – rozpoczęliśmy pracę nad tym wydaniem „Niezbędnika”. Z pomocą ekspertów, kuratorów, marszandów i naukowców sklejamy kolorowe paski związków sztuki z życiem i tworzymy jej współczesny obraz.
KATARZYNA CZARNECKA
PIOTR SARZYŃSKI
REDAKTORZY WYDANIA
Polityka wydaje od kilkunastu lat cieszące się uznaniem czytelników wydania specjalne. Trzy główne linie to „Poradnik Psychologiczny”, „Niezbędnik Współczesny/Niezbędnik inteligenta” i „Pomocnik Historyczny”, a wśród pozostałych propozycji znajdują się takie jak „Trzymaj formę”, „Żyjmy lepiej” czy „Salon”.
Polityka wydaje od kilkunastu lat cieszące się uznaniem czytelników wydania specjalne. Trzy główne linie to „Poradnik Psychologiczny”, „Niezbędnik Współczesny/Niezbędnik inteligenta” i „Pomocnik Historyczny”, a wśród pozostałych propozycji znajdują się takie jak „Trzymaj formę”, „Żyjmy lepiej” czy „Salon”.
Zapoznaj się też z najnowszym wydaniem tygodnika „Polityka”.
